وکیوم درایر یا خشککن تحت خلاء، یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های مورد استفاده در صنایع گوناگون به منظور خشک کردن انواع مواد است. این دستگاه با ایجاد خلاء و کاهش فشار داخل محفظه، باعث کاهش نقطه جوش و تسریع فرایند حذف رطوبت از مواد می‌شود. وکیوم درایر برای خشک کردن و گرمادهی به مواد حساس به گرما یا موادی که در اثر اعمال گرما دچار تغییر ماهیت می‌شوند، بکار می‌رود. این سیستم خشککن ضمن حفظ کیفیت، با بهره‌گیری از خلاء، خشک‌کردن با راندمان بالا را ممکن می‌سازد.
دستگاه خشککن وکیوم
دستگاه خشککن وکیوم یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های خشک کردن مواد است که در آن ماده درون یک محفظه بسته قرار گرفته و هوای داخل محفظه با استفاده از پمپ خلاء تخلیه می‌شود. با کاهش فشار هوا، نقطه جوش آب پایین آمده و خشک شدن سریع‌تر انجام می‌شود. این روش به ویژه برای مواد حساس به گرما مفید است زیرا دمای پایین‌تری نیاز دارد.
خشک‌کن‌های وکیوم به دلیل مزایای فراوان، در صنایع متعددی همچون صنایع غذایی، دارویی، الکترونیک، فلزی، چوب و کاغذ و ... کاربرد دارند. این دستگاه‌ها می‌توانند برای خشک کردن انواع مواد جامد و مایع استفاده شوند. عدم نیاز به گرمای زیاد، جلوگیری از ورود اکسیژن و صرفه‌جویی در مصرف انرژی از دیگر مزایای این روش است.
خشک‌کن‌های وکیوم معمولاً از جنس استیل ضدزنگ ساخته می‌شوند تا بتوانند فشار منفی بالا را تحمل کنند. در این دستگاه‌ها پس از قرار دادن ماده درون محفظه و بستن محکم درب، فشار هوا با استفاده از پمپ خلاء کاهش می‌یابد و فرایند خشک‌کردن آغاز می‌شود.
مزایای خشک کن تخت خلاء
دستگاه خشککن وکیوم دارای مزایای متعددی است که عبارتند از:
سرعت بالای خشک‌کردن
در دستگاه خشککن وکیوم، با تخلیه هوا و ایجاد خلأ، فشار هوای داخل محفظه به شدت کاهش پیدا می‌کند. با پایین آمدن فشار، نقطه جوش آب نیز کاهش یافته و بنابراین برای تبخیر شدن رطوبت موجود در مواد، نیازی به دمای بالا نیست. این امر باعث می‌شود فرایند خشک‌شدن تا چندین برابر سریع‌تر از روش‌های معمولی انجام پذیرد.
حفظ کیفیت محصول
عدم نیاز به اعمال گرمای زیاد در خشککن وکیوم، از تخریب خواص مواد و تغییرات نامطلوب در بافت و رنگ و طعم مواد جلوگیری می‌کند. در نتیجه کیفیت و ویژگی‌های ظاهری و حسی محصول نهایی بهتر حفظ خواهد شد.
صرفه‌جویی در انرژی
نیاز به انرژی گرمایی اندک در این روش، باعث کاهش قابل توجه مصرف انرژی در مقایسه با سایر روش‌های مرسوم خشک‌کردن می‌شود. همچنین به دلیل سرعت بالای فرایند، زمان کارکرد دستگاه و مدت زمان مورد نیاز برای خشک‌شدن کاهش می‌یابد و انرژی کمتری مصرف خواهد شد.
قابلیت استفاده برای مواد حساس به گرما
از آنجا که در این روش نیازی به اعمال گرمای زیاد به مواد نیست، می‌توان از آن برای خشک کردن انواع موادی که در مقابل دماهای بالا حساسیت نشان می‌دهند و دچار تغییرات نامطلوب می‌شوند، استفاده نمود. از جمله این مواد می‌توان به مواد غذایی، دارویی، شیمیایی و مواد پلاستیکی اشاره کرد.
حذف اکسیژن و جلوگیری از اکسیداسیون
در فرایند خشک‌کردن با دستگاه وکیوم، هوا و اکسیژن موجود درون محفظه به طور کامل تخلیه می‌شود. بنابراین احتمال اکسیده شدن و تیره شدن مواد بسیار پایین است. این مزیت مهمی برای مواد حساس و دارای رنگ‌های روشن محسوب می‌شود.
امکان خشک کردن انواع مواد جامد و نیمه‌جامد
خشک‌کن‌های وکیوم قابلیت خشک کردن انواع مواد اعم از جامد، نیمه‌جامد، محلول‌ها، خمیرها و پودرها را در مقیاس‌های آزمایشگاهی و صنعتی دارا است. تنها محدودیت، اندازه و ظرفیت دستگاه مورد استفاده است.
کاربرد دستگاه خشککن وکیوم
دستگاه خشککن وکیوم در طیف گسترده‌ای از صنایع از جمله صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، نساجی، کاغذ، چوب و الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در صنعت غذایی از این دستگاه برای خشک کردن انواع میوه‌ها، سبزیجات، گوشت، ماهی، لبنیات و سایر مواد غذایی به منظور تولید مواد غذایی خشک استفاده می‌شود. مزیت اصلی استفاده از وکیوم درایر در این صنعت، حفظ طعم، بو و مواد مغذی مواد غذایی در فرایند خشک‌کردن است.
در صنعت دارویی و شیمیایی نیز به‌منظور خشک کردن انواع فرمولاسیون‌های دارویی، عصاره‌های گیاهی، مکمل‌های دارویی و همچنین انواع مواد شیمیایی پودری و مایع از خشککن وکیوم بهره گرفته می‌شود.
سایر کاربردهای این دستگاه عبارتند از:
- خشک کردن انواع پارچه‌ها و منسوجات
- خشک کردن کاغذ و مقوا
- خشک کردن چوب و تولید چوب‌های صنعتی
- خشک کردن قطعات الکترونیکی مانند مدارهای چاپی
- تولید انواع پودرها از جمله پودرهای نانویی و دارویی
در مجموع کاربردهای این دستگاه بسیار گسترده بوده و استفاده از آن موجب بهبود کیفیت و بازده فرایندهای خشک‌کردن در صنایع گوناگون می‌شود.
نحوه عملکرد دستگاه وکیوم درایر
دستگاه خشککن وکیوم شامل یک محفظه خلأ است که در آن یک نوار تسمه به منظور انتقال مداوم مواد نصب شده است. مواد پس از ورود به بالای دستگاه، به صورت پیوسته روی نوار تسمه توزیع می‌شوند. همزمان، گرمکن‌هایی در زیر نوار تسمه قرار دارند که گرمای لازم برای تبخیر رطوبت مواد را تأمین می‌کنند.
مواد در حین حرکت روی تسمه ، به تدریج خشک شده و در انتها به تسمه بعدی منتقل می‌شوند. این چرخه چندین بار تکرار می‌شود تا زمانی که مواد به میزان مورد نظر خشک شوند. دما و سرعت تسمه ها قابل تنظیم بوده و بر اساس نوع ماده تنظیم می‌گردد. در نهایت مواد خشک از طریق یک پیچ تسمه خارج شده و بسته‌بندی می‌شوند.
عواملی مانند سطح خلأ، سطح تماس و انتقال حرارت، نقش مهمی در بهینه‌سازی فرایند خشک‌کردن در این دستگاه دارند. با بهینه کردن این پارامترها می‌توان به یک فرایند خشک‌کردن کارآمد و سریع دست یافت.
انواع دستگاه خشککن وکیوم
خشک‌کن‌های وکیوم به دو دسته اصلی طبقه‌ای و دوار تقسیم می‌شوند.
خشککن طبقه‌ای
این نوع خشککن به شکل یک استوانه بزرگ است که سینی‌هایی در آن قرار می‌گیرد. مواد روی این سینی‌ها چیده شده و پس از بسته شدن درب دستگاه، خلأ و گرما اعمال می‌شود. دما و زمان خشک‌کردن با توجه به نوع ماده تنظیم می‌گردد.
خشککن وکیوم دوار
این نوع خشککن برای موادی مناسب است که در برابر ضربه و جابجایی مقاوم‌تر هستند. شامل یک استوانه چرخان است که مجهز به سیستم‌های همزن، گرمایش و خلأ است. مزیت اصلی آن سرعت بالای خشک‌کردن است.
در مجموع انتخاب نوع خشککن وکیوم بستگی به ویژگی‌های ماده، ظرفیت و نیازهای فرایندی دارد. شرکت‌های تولیدکننده معمولاً هر دو نوع را با ظرفیت‌ها و امکانات متنوع عرضه می‌کنند.
مطالب مرتبط: روتاری درایر
سخن پایانی
دستگاه خشککن وکیوم یکی از مهمترین و پیشرفته‌ترین تجهیزات به‌شمار می‌رود که کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد. استفاده از این دستگاه مزایای زیادی همچون سرعت بالای خشک‌کردن، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و حفظ کیفیت محصولات را به همراه دارد.
شرکت آراد ماشین به عنوان یکی از تولیدکنندگان برتر انواع خشککن وکیوم در ایران و منطقه، آمادگی ارائه مشاوره و پاسخگویی به سؤالات شما را دارد. می‌توانید با مراجعه به سایت و یا تماس با مشاورین فنی، اطلاعات لازم را در مورد این محصولات دریافت نمایید.